Tworzywa konstrukcyjne posiadają wiele unikatowych właściwości, które predysponują te materiały do wielu różnych zastosowań. Wśród licznych zalet jedną z najważniejszych jest trudnościeralność tworzyw. Ta rzecz obrosła kilkoma mitami, z którymi chciałbym dziś trochę po polemizować. Wiem, że dla wielu z Was jest to najistotniejszy argument w procesie wyboru właściwego tworzywa. Dlatego tym chętniej wskażę Wam tworzyw, które według mnie są najbardziej odporne na ścieranie.
Oczywiście temat ten jest bardzo szeroki i w jednym artykule bardzo trudno będzie poruszyć wszystkie istotne kwestie. Dlatego wszystkich zainteresowanych zapraszam do kontaktu bezpośredniego. Chętnie odpowiem na wszystkie pytania i wątpliwości.
UWAGA: poliamid nie jest najbardziej trudnościeralnym tworzywem do obróbki skrawaniem.
PTFE Teflon trudnościeralny
Jest kilka powodów, dla których TEFLON PTFE wskazuje na pierwszym miejscu. Te tworzywa posiadają wiele zalet, które powodują, że w zasadzie w przypadku tego materiału możemy zaliczyć go do grupy „wysokosprawnych”. Dlaczego tak się dzieje ? Otóż głównym powodem jest unikatowa na tle innych tworzyw odporność na ścieranie połączona z bardzo szerokim zakresem temperatur pracy.
PTFE może stabilnie być wykorzystywany w temperaturze od – 230 stC do 240stC nie tracąc przy tym swoich pozostałych walorów. Niski współczynnik tarcia teflonu pozwala na produkcję części maszyn, które pracują z wysokimi prędkościami obrotowymi oraz mogą mieć wpływ na degradacje partnera ciernego.
Teflon rekomenduje (poza aplikacjami chemicznymi i wysokotemepraturowymi) do miejsc gdzie od części wymaga się najwyższej jakości. Są to zazwyczaj mocno obciążone maszyny i urządzenia.
Polietylen PE1000
W tym miejscu chciałbym skupić się na tworzywie nr 2 , które polecam moim klientom. Mowa tu o polietylenie z symbolem 1000. Celowo pomijam tu wersję 500 oraz 300. Chciałbym zaprezentować tylko i wyłącznie tworzywa najwyższej jakości. PE mogę polecić wszędzie tam gdzie elementy nie są narażone na temperatury powyżej 90 stC. W takich zastosowaniach z mojego doświadczenia wynika, że te tworzywa powinny być pierwszym wyborem.
W parze z niskim współczynnikiem tarcia idzie wysoka odporność mechaniczna oraz stabilność wymiarowa. Zwłaszcza odporność mechaniczna w porównaniu z teflonem jest na znacznie wyższym poziomie, co wydłuża żywotność polietylenu w miejscach gdzie części narażone są na drgania czy uderzenia.
Trudnościeralny polietylen doskonale sprawdza się zwłaszcza w przemyśle spożywczym gdzie produkuje się z niego liczne ślizgi, prowadnice, koła pasowe, tulejki czy rolki.
Poliacetal POM C
W tym miejscu nie sposób nie wspomnieć o tym materiale. Choć w zastosowaniach trudnościeralnych jest rzadziej wybierany od PE oraz PTFE nie mniej jednak ma również swoje miejsce na rynku. Wiele osób nie zna tego tworzywa, dlatego tak często jak tylko mam możliwość przedstawiam jego właściwości. Wśród zalet pom-u z pewnością można wymienić również wytrzymałość na ścieranie.
Wiele osób mylnie uważa, że poliacetal od poliamidu posiada wyłącznie wyższą stabilność wymiarową. Odznacza się również niższym współczynnikiem tarcia. W tym miejscu wielu z Was zapyta, dlaczego warto wybrać właśnie POM skoro teflon i polietylen są lepszymi materiałami pod tym kątem ? Ano dlatego, że pośród wszystkich omawianych materiałów to właśnie POM ma najwyższą udarność i odporność mna uszkodzenia mechaniczne. Co może być równie ważne w połączeniu z odpornością na ścieranie.
Gdzie zastosować poliacetal ? Moim zdaniem świetnie odnajdzie się w produkcji części do maszyn leśnych, budowlanych czy rolniczych.
PEEK
Ten materiał jest najlepszym tworzywem jakie mamy w swojej ofercie. Niestety bardzo rzadko wybieranym. Jego wysoka cena odstrasza osoby, które szukają rozwiązań standardowych. I słusznie bo PEEK jest „top of the top” wśród tworzyw konstrukcyjnych, doskonale sprawdza się w najbardziej zaawansowanych aplikacjach. Produkowane są z niego elementy do samolotów, rakiet czy aparatury medycznej.
Moim zdaniem jest to obecnie tworzywo najbardziej odporne na ścieranie z pośród wszystkich jakie znam. Poza tym może pracować w temperaturach dostępnych tylko dla PTFE i posiada niezwykle wysoką odporność na substancje chemiczne.
Jak sami widzicie wybór tworzyw trudno ścieralnych wcale nie jest taki trudny. Tak na prawdę volumen sprzedaży to w 45% polietylen, dalej ok 30% teflon i 25% poliacetal.
W niektórych miejscach polecamy również poliamid z dwusiarczkiem molibdenu w kolorze czarnym. Jednym z takich miejsc są na przykład listwy zębate do bram przesuwnych. W tym miejscu poliamid może być dobrym wyborem ponieważ jest odporny na UV, a i również na ścieranie. Co daje dobre połączenie.
Autor artykułu
Nazywam się Marcin Budziński i od ponad 15 lat zajmuję się branżą tworzyw sztucznych, wyrobów gumowych oraz silikonowych.
Zapraszam do zadawania pytań. Służę pomocą w doborze tworzyw oraz elastomerów do konkretnego zastosowania oraz produkcji wyrobów na wymiar. Piszę dla Państwa również o obróbce skrawaniem tworzyw oraz produkcji uszczelek.
Zapraszam również do odwiedzenia portalu tworzywaiguma.pl gdzie dzielę się nowościami dotyczącymi rynku tworzyw, druku 3D oraz gumy.
